اگر فشار آب در خانه دائم کم و زیاد می شود، یا پمپ هر چند ثانیه یک بار بی دلیل روشن و خاموش می گردد، مشکل از تنظیم ست کنترل پمپ است. ست کنترل بخشی است که تشخیص می دهد چه زمانی پمپ باید فعال شود و چه زمانی خاموش بماند. هر اشتباه کوچک در تنظیم آن، می تواند باعث سوختن موتور، افزایش مصرف برق یا حتی ترکیدن لوله ها شود. در این مقاله به صورت تخصصی و مرحله به مرحله به بررسی نحوه تنظیم ست کنترل پمپ، خطاهای رایج و نکات مهمی می پردازیم که متخصصان حرفه ای نیز به آن پایبندند.
خرید انواع پمپ آب با بهترین قیمت
و ضمانت اصالت در فروشگاه فرات
ست کنترل پمپ چیست و چرا تنظیم آن اهمیت دارد؟
ست کنترل پمپ وسیله ای الکترونیکی است که برای کنترل خودکار عملکرد پمپ آب طراحی شده است. این دستگاه وظیفه دارد فشار آب را در سیستم حفظ کرده و از روشن و خاموش شدن مکرر پمپ جلوگیری کند. در واقع، تنظیم صحیح ست کنترل پمپ باعث می شود:
- عمر مفید موتور افزایش یابد.
- فشار آب ثابت و مطلوب بماند.
- از کارکرد خشک پمپ (بدون آب) جلوگیری شود.
- مصرف برق کاهش پیدا کند.
تنظیم نادرست ست کنترل می تواند باعث روشن ماندن طولانی پمپ یا خاموش شدن بی موقع آن شود که هر دو برای سیستم مضر هستند.
اجزای اصلی ست کنترل پمپ
قبل از شروع فرآیند تنظیم، باید اجزای آن را بشناسید. هر ست کنترل پمپ معمولاً شامل موارد زیر است.
- فشارسنج (گیج فشار) برای نمایش میزان فشار لحظه ای سیستم.
- پیچ تنظیم فشار روشن شدن (Cut-in) که تعیین می کند پمپ در چه فشاری شروع به کار کند.
- پیچ تنظیم فشار قطع (Cut-out) که فشار خاموش شدن پمپ را مشخص می نماید.
- سوئیچ خشک (Dry-run protection) برای جلوگیری از روشن شدن پمپ در نبود آب.
- برد کنترل الکترونیکی برای تنظیم و تشخیص خودکار شرایط سیستم.
مراحل گام به گام تنظیم ست کنترل پمپ
برای تنظیم اصولی ست کنترل پمپ باید مراحل زیر را دنبال کنید.
-
قطع برق و ایمنی
قبل از هر کاری، برق پمپ را از فیوز اصلی قطع کنید. حتی یک لحظه غفلت ممکن است منجر به برق گرفتگی یا سوختن مدار الکترونیکی شود. سپس از خشک بودن محل نصب اطمینان حاصل کنید.
-
بررسی فشار اولیه سیستم
با باز کردن شیر آب نزدیک ترین خروجی، مطمئن شوید سیستم فاقد فشار اضافی است. در این حالت، فشار گیج باید صفر یا نزدیک به صفر باشد. اگر فشار بالا بود، به معنی وجود هوا یا خطای قبلی در سیستم است.
-
تنظیم فشار روشن شدن (Cut-in)
این فشار معمولاً بین 1.5 تا 2 بار تنظیم می شود، اما بستگی به نوع پمپ و ارتفاع ساختمان دارد. برای تنظیم آن ابتدا پیچ مخصوص Cut-in را در جهت ساعت گرد بچرخانید تا فشار روشن شدن افزایش یابد. یا در خلاف جهت ساعت گرد بچرخانید تا پمپ زودتر روشن شود. هدف این است که پمپ زمانی شروع به کار کند که فشار آب در شیرهای خروجی واقعاً کاهش یافته است.
-
تنظیم فشار قطع (Cut-out)
این بخش، فشار خاموش شدن پمپ را مشخص می کند.
برای ساختمان های یک طبقه، معمولاً بین 2.5 تا 3 بار کافی است.
برای ساختمان های چندطبقه، بسته به فاصله و ارتفاع، ممکن است تا 4 بار نیاز باشد.
پیچ مربوط به Cut-out را با دقت تنظیم کنید تا فشار بیش از حد به سیستم تحمیل نشود.
-
تست عملکرد
برق را وصل کنید و یکی از شیرها را باز نمایید. مشاهده کنید که پمپ در چه فشاری روشن می شود و چه زمانی خاموش می گردد.
اگر پمپ بیش از حد سریع روشن و خاموش می شود، فاصله بین Cut-in و Cut-out بیش از حد کم است. در این حالت، باید اختلاف فشار را بیشتر کنید.
نکات مهم در تنظیم ست کنترل پمپ
هنگام تنظیم ست کنترل حتما به نکات زیر توجه کنید.
– تفاوت ست کنترل دیجیتال و مکانیکی
مدل های دیجیتال دارای صفحه نمایش و دکمه های تنظیم دقیق هستند و به کاربر امکان تنظیم فشار دقیق تر را می دهند. مدل های مکانیکی از دو پیچ فیزیکی برای تنظیم فشار استفاده می کنند و نیاز به دقت بیشتری دارند.
– پرهیز از روشن شدن خشک
یکی از مهم ترین پارامترها در تنظیم ست کنترل پمپ، فعال بودن سیستم محافظ خشک کار است. اگر در سیستم آب نباشد و پمپ روشن شود، در عرض چند دقیقه می سوزد.
– بررسی هوا در لوله ها
وجود هوا در لوله ها باعث اختلال در عملکرد ست کنترل می شود. همیشه پیش از تنظیم، هوای اضافی را از سیستم تخلیه کنید.
– جای گذاری مناسب ست کنترل
نصب ست کنترل باید در خروجی پمپ و قبل از شیر یک طرفه انجام شود تا عملکرد صحیحی داشته باشد. نصب نادرست حتی بهترین تنظیمات را بی اثر می کند.
– اهمیت فشار هوای منبع تحت فشار
اگر سیستم شما به منبع تحت فشار مجهز است، فشار هوای داخل آن باید حدود ۰.۲ بار کمتر از فشار روشن شدن پمپ باشد. در غیر این صورت، تنظیم ست کنترل بی فایده خواهد بود.
خطاهای رایج در تنظیم ست کنترل پمپ
- تنظیم هم زمان Cut-in و Cut-out در مقادیر نزدیک به هم که باعث روشن و خاموش شدن سریع پمپ می شود.
- عدم تنظیم محافظ خشک کار که در نبود آب باعث سوختن موتور خواهد شد.
- نادیده گرفتن نوع کاربری سیستم (خانگی، صنعتی، آبیاری). هر کاربرد به بازه فشار متفاوتی نیاز دارد.
- استفاده از کابل برق ضعیف یا طولانی که باعث افت ولتاژ و خطای ست کنترل می شود.
نگهداری و تنظیم مجدد در دوره های زمانی
تنظیم ست کنترل پمپ یک کار یک باره نیست. با گذشت زمان و تغییر فشار شبکه یا فرسودگی قطعات، نیاز به بازبینی و تنظیم مجدد دارد. پیشنهاد متخصصان این است که هر شش ماه یک بار عملکرد پمپ و فشارها بررسی شود تا سیستم در شرایط پایدار باقی بماند. علائم نیاز به تنظیم مجدد ست کنترل پمپ نیز شامل موارد زیر می شود.
- پمپ بیش از اندازه روشن و خاموش می شود.
- فشار آب در شیرها ثابت نیست.
- پمپ پس از قطع برق دیگر به صورت خودکار روشن نمی شود.
- فشار روی گیج با نوسان بالا مواجه است.
اگر یکی از این علائم را مشاهده کردید، وقت آن است که ست کنترل را بازبینی کنید.
تنظیم ست کنترل پمپ یک فرآیند ظریف اما حیاتی است. با رعایت اصول ایمنی، شناخت دقیق فشارها و انجام تست های مرحله به مرحله، می توان عمر پمپ را افزایش داد و از نوسانات آزاردهنده فشار آب جلوگیری کرد. در نهایت، تنظیم صحیح این سیستم نه تنها آسایش مصرف کننده را تضمین می کند بلکه هزینه های نگهداری را نیز به طور چشمگیری کاهش می دهد.
بیشتر بخوانید
آیا می توان از پمپ آب ساختمان بدون منبع جانبی استفاده کرد؟
نکات مهم نحوه نصب پمپ آب ساختمان
پمپ آب خانگی مخزن دار چیست و آیا خرید آن ضرورت دارد؟
